Aberrigabea

Nazionalitaterik ez duen pertsona, ezein estatuk nazionaltzat hartzen ez duelako. Inoiz nazionalitaterik izan ez duten pertsonen –jaiotakoan ez ziotelako nazionalitaterik eman– edota nazionalitatea galdu eta besterik eskuratu ez duten pertsonen egoera da hori. Aberrigabeziaren arrazoi nagusietako bat estatuen desegitea da, baina legeria akastun baten edo ezkontzak eta jaiotzen erregistroak arautzen dituzten prozeduren emaitza ere izan daiteke. Zenbaitetan, biztanleria-sektore batzuk diskriminatzen dituzten legeak egiten dituzte gobernuek, edota ez dute etnia jakin batzuen herritartasuna onetsi nahi izaten. Hala ere, ez da gauza bera atzerritarraren dokumentazio-gabezia eta aberrigabezia.

Hona hemen aberrigabeziaren adibide batzuk:

Sobiet Batasuna desagertu, Jugoslavia desegin eta Txekoslovakia zatitu ondoren, horietatik sortutako estatu berriek beren herritartasun-irizpide propioak ezarri zituzten. Afrikan, liskar armatuen ondorioz Mauritaniatik kanporatu zituzten pertsonetako asko Senegalen daude gaur egun, Mauritaniako agintariek ez baitituzte onartzen pertsona horien herritartasun-eskaerak. Horixe bera gertatu da beti Siriako ipar-ekialdean bizi izan diren kurduekin. Saharako pertsonek ez dute nazionalitaterik izango Mendebaldeko Sahara lurralde independente gisa onesten den arte, edo, gutxienez, autodeterminazioari buruzko erreferenduma egiten den arte. Auzitegi Gorenak (2007ko azaroaren 20ko 10503/2003 zenbakiko kasazio-errekurtsoan) eta auzitegi horren zein Auzitegi Nazionalaren ondorengo epai ugarik finkatu dutenez, sahararrek ez dute espainiar, marokoar, aljeriar edo mauritaniar nazionalitatea, eta, beraz, aberrigabeen estatutu-erregimena dute.

Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalak oinarrizko giza eskubidetzat jotzen du nazionalitatea, eta adierazten du pertsonei ezin zaiela eskubide hori modu arbitrarioan kendu. 1954an New Yorken egindako Aberrigabeen Estatutuari buruzko Konbentzioa eta 1961eko Aberrigabezia-kasuak Murrizteko Konbentzioa dira aberrigabezia zehazten eta aberrigabeen babesa sustatzen duten nazioarteko tresnak. Hala ere, aberrigabezia kasuz kasu aztertzen da oraindik ere.